ວິຊາ ການເມືອງ2

ວິຊາ: ການເມືອງ2

ບົດທີ 4

ການເງິນ,ການທະນາຄານ ແລະ ການຄ້າ.

1. ການເງິນ.
1.1.    ຄວາມໝາຍຂອງການເງິນ.

ການເງຶນ ແມ່ຍມາດຕະເກນໜື່ງ ໃນປະຫວັດສາດຂອງພື້ນຖານເສດຖະກິດສິນຄ້າ,ບໍ່ວ່າຢູ່ໃນສັງຄົມ ໃດໆ  ໃມເມື່ອມີການຜະລິດສິນຄ້າ ກໍຕ້ອງມີການເງິນ.

ຖ້າຫາກນະໂຍບາຍການເງິນຫາກສອດຄ່ອງ ແລະ ການຄຸ້ມຄອງຖືກຕ້ອງຈະເຮັດໃຫ້ລະບົບເສດຖະກິດ

ຂະຫຍາຍຕົວ ແລະ ໝັ້ນຄົງ ຕໍ່ກັບການພັດຖະນາເສດຖະກິດຮອງປະເທດຊາດ.

1.2.    ລະບົບຂອງການເງິນ ແມ່ນສາຍໃຍຂອງການຈັດຕັ້ງທາງດ້ານການເງິນແຕ່ສູນກາງ ລົງເຖິງທ່ອງຖິ່ນ. ຮາກຖານເສດຖະກິດເຊີ່ງປະກອບມີ 4 ພາກສ່ວນຄື:

ກ.  ການເງິນຂອງຫົວໜ່ວຍເສດຖະກິດຮາກຖານ: ແມ່ນການເງິນຂອງບັນດາໂຮງຈັກ, ໂຮງງານລັດວິສາຫະ ກິດ, ສະຫະກອນ ແລະ ອື່ນໆ. ຫົວໜ່ວຍເສດຖະກິດເຫຼົ່ານັ້ນເປັນຜູ້ຜະລິດສິ່ງຂອງໃຫ້ສັງຄົມ, ບັນດາ ຫົວໜ່ວຍເສດຖະກິດຮາກຖານດິ່ງກ່າວຈຳເປັນຕ້ອງມີການເງິນຂອງຕົນເພື່ອຮັບປະກັນໃຫ້ແກ່ການເຄື່ອນໄຫວ ແລະ ປະຕິບັດພັນທະຂອງຕົນເອງ. ໜ້າທີ່ຂອງການເງິນແມ່ນຮັບປະກັນຄວາມຕ້ອງການທາງ ດ້ານທືນຮອນໃຫ້ແກ່ການຜະລິດ ຖູລະກິດ ແລະຮັບປະກັນການນຳໃຊ້ທິນຢ່າງສົມເຫດສົມຜົນ.

ຂ. ງົບປະມານແຫ່ງລັດ: ແມ່ນໝາຍເຖິງແຜ່ນການການເງິນຂອງລັດ, ແຜນການເງິນຂອງລັດຖະບານໝາຍ ເຖິງຈຳນວນກິດຈະການລາຍຈ່າຍ,ຈຳນວນແຫຼ່ງທີ່ມີລາຍຮັບໃນລາຍຍະເວລາໜຶ່ງປີ.

ຕົວຢ່າງ: ລາຍຈ່າຍຂອງລັດຖະບານມີດັ່ງນີ້:

+  ລາຍຂ່າຍເພື່ອພັດຖະນາເສດຖະກິດ - ສັງຄົມ.

+  ລາຍຈ່າຍເພືອບໍລິຫານງານ ແລະ ປ້ອງກັນປະເທດ.

+  ລາຍຈ່າຍເພື່ອໃຊ້ໜີ້, ປະກັນໄພເພີ່ມເຕີມ ແລະ ແຮສຸກເສີນ.

ຕົວຢ່າງ:

+  ຮັບຈາກບັນດາໂຮງຈັກ, ໂຮງງານ.

+  ຮັບຈາກຜູ້ມາລົງທຶນ, ການກູ້ຢືມ, ຊ່ວຍເຫຼືອຈາກຕ່າງປະເທດ ແລະ ບັນຫາອື່ນໆ

1.3. ບົດບາດຕົ້ນຕໍ່ຂອງການເງິນ:

ການເງິນກຳເນີດຂຶ້ນ ແມ່ນຍ້ອນການຜະລິດ ແລະ ການແຈກຢາຍສິນຄ້າດັ່ງນັ້ນການເງິນຈິ່ງມີບົດບາດ ສຳຄັນດັ່ງນີ້:

1.3.1. ແຈກຢາຍ ແລະ ແຈກຢາຍຄືນໃໝ່ຂອງລາຍຮັບແຫ່ງຊາດິ. ເນື້ອແທ້ຂອງລະບົບການເງິນ ແມ່ນງົບປະມານຂອງລັດ, ໝາຍຄວາມວ່າການແຈກຢາຍຂອງລາຍຈ່າຍຂອງລັດຖະ ບານໃນຮູບການ ຂອງງົບປະມານປະຈຳປີເຊິ່ງແຈກຢາຍຕາມລັກສະນະເນື້ອໃນເຊັ່ນ:

-   ແຈກຢາຍເພື່ອພັດທະນາເສດຖະກິດແຫ່ງຊາດ.

-   ແຈກຢາຍເພື່ອພັດທະນາການສຶກສາ.

-    ແຈກຢາຍເພື່ອ ປ້ອງກັນຊາດ ແລະ ປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ.

-    ແຈກຢາຍເພື່ອ ບໍລິຫານງານ ແລະ ຊຳລະບັນດາໜີ້ສິນຕ່າງໆ.

-    ແຈກຢາຍເພື່ອ ຄວາມສະຖຽນລະພາບແຫ່ງຊາດ.

1.3.2  ຄຸ້ມຄອງ ແລະ ກວດກາການເຄື່ອນໄຫວຂອງບັນດາຫົວໜ່ວຍຖຸລະກິດການຜະລິດ ແລະ ຈໍລະຈອນ

ຍ້ອນການເງິນມີໝ້າທີ່ແຈກຢາຍ, ສະນັ້ນການເງິນມີໝ້າທີ່ກວດກາສະພາບກາຍຜະລິດໃນແຕ່ລະຫົວ

ໜ່ວຍການຜະລິດວ່າຈະຖືກຕ້ອງຕາມວັດຖຸປະສົງຂອງແຜນການ ແລະ ສັງຄົມ ຫຼື ບໍ່, ພະນັກງານການ

ເງິນທີ່ປະຈຳແຕ່ລະຫົວໜ່ວຍເສດຖະກິດມີໜ້າທີ່ຕິດຕາມ, ໃຫ້ຄຳປຶກສາ ແລະ ລາຍງານໃຫ້ຂັ້ນເທິງ   ເປັນ. ປົກກະຕິ

ເພື່ອໃຫ້ໃຊ້ຈ່າຍເງິນຖີກຕ້ອງກັບງົບປະມານປະຈຳປີ. ລວມຄວາມວ່າ: ເງິນແມ່ນວັດຖຸ

ພິເສດທີ່ເປັນສື່ກາງຂອງການຊື່ຂາຍສິນຄ້າ ແລະ ເປັນສັບສົມບັດໃນການສຳລະໜີ້ສິນຕ່າງໆ, ການເງິນ

ແມ່ນລະບົບກົນໄກແຫ່ງການແຈກຢາຍໃຊ້ຈ່າຍໃນສັງຄົມ ແລະ ແຈກຢາຍຄືນໃໝ່. ຂອງລາຍໄດ້ແຫ່ງ ຊາດ

ເພື່ອໃຫ້ທຸກບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງໃນສັງຄົມມີການເຄື່ອນໄຫວເປັນປົກກະຕິ ແລະ ມີຄວາມສະ

ຖຽນລະພາບໃນສັງຄົມໃຫ້ທົ່ວເຖິງ.

2. ທະນະຄານ

2.1.  ທະນະຄານ

ທະນະຄານມີໝາຍ: ມາຈາກພາສາອັງກິດວ່າ:

ສະນັ້ນທະຄານແມ່ນສະຖານບັນການເງິນທີ່ເຮັດໜ້າທີ່ຊື້ ແລະ ແລກປ່ຽນ ໃນລະບົບເສດຖະກິດ.ມີ 2 ປະເພດຄື:

+  ທະນະຄານກາງ

+  ທະນະຄານທຸລະກິດ

ກ.  ທະນະຄານກາງ ແມ່ນທະນະຄານຂອງລັດທີ່ເຮັດໜ້າທີ່ຄຸ້ມຄອງການເງິນ ແຫ່ງຊາດ. ແລະ

ກວດກາການເຄື່ອນໄຫວຂອງບັນດາທະນະຄານທຸລະກິດ.

ຂ.  ທະນະຄານທຸລະກິດ ແມ່ນທະນະຄານທີ່ດຳເນີນທຸລະກິດ, ຮັບເງິນ, ຝາກເງິນ, ກູ້ເງິນ ແລະ

ໃຫ້ສີ້ນເຊື້ອແກ່ບັນດາຫົວໜ່ວຍທຸລະກິດຕ່າງໆ.

2.2.  ບົດບາດ ແລະ ໜ້າທີ່ຂອງທະນະຄານ
2.2.1 ທະນະຄານກາງ
ກ.  ບົດບາດ
ຊື່ຂອງທະນະຄານກາງຂອງແຕ່ລະປະເທດບໍ່ຄືກັນ, ສຳລັບ ສ ປ ປ ລາວ ທະນະຄານກາງເອີ້ນວ່າ: ທະນະຄານແຫ່ງ ສ ປ ປ ລາວ ເຊິ່ງມີບົດບາດສຳຄັນດັ່ງນີ້:
+  ພິມຈຳໜ່າຍທະນະບັດ ( ເງິນເຈ້ຍ ) ຕາມການມອບຂອງລັດທະບານ, ເຮັດໜ້າທີ່ຈັດຕັ້ງການຈໍລະ ຈອນເງິນ ແລະ ສິນຄ້າ ເພື່ອໃຫ້ສິນຄ້າ ແລະ ເງິນດຸ່ນດຽງກັນ.
+  ຄຸ້ມຄອງເງິນສົດ, ຄຸ້ມຄອງົບປະມານແຫ່ງລັດ ແລະ ກວດກາຄັງເງິນເດືອນ.
+  ລະດົມໃຫ້ມີການກູ້ຢືມເງິນ, ຝາກເງິນ, ຈັດຕັ້ງ ແລະ ສຳລະສະສາງບັນຊີເງິນກູ້, ເງິນຝາກ.
+  ຄຸ້ມຄອງເງິນຕາຕ່າງປະເທດ, ເງີນສົດ, ຄຳ, ແຮ່ທາ, ເພັດພອຍ ແລະ ສິ່ງຂອງມີຄ່າອື່ນໆຂອງຊາດ.
ຂ.  ພະລະບົດບາດຂອງທະນະຄານແຫ່ງ ສ ປ ປ ລາວ ມີຄື:
+  ເປັນເສນາທິການ
ໃຫ້ແກ່ລັດທະບານໃນການຄຸ້ມຄອງຂັ້ນມະຫາພາກທາງດ້ານການເງິນໃຫ້ສິນເຊື່ອທາງທະນະຄານ ໃນຂອບເຂດທົ່ວປະເທດ.
+  ສົ່ງເສີມ ແລະ ປົກປັກຮັກສາຄວາມສະຖຽນ ລະພາບຂອງເງິນກີບ ຕໍ່ພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ.
+  ຍົກສູງປະສິດທິຜົນ ກົນໄກການສຳລະ ແລະ ຖານະການສຳລະໜີ້ ຂອງລະບົບທະນະຄານ.
+  ສົ່ງເສີມ ແລະອຳນວຍຄວາມຄວບຄຸ້ມການເຄື່ອນໄຫວຂອງເງິນ ເພື່ອຮັບໃຊ້ແຜ່ນພັດທະນາເສດ ຖະກິດ 
ສັງຄົມຂອງ ສ ປ ປ ລາວ.
ຄ.  ໜ້າທີ່.
+  ຄຸ້ມູຄອງ ແລະ ກວດກາຂອງທະນະຄານທຸລະກິດ, ສະຖາບັນການເງິນທີ່ຂຶ້ນກັບຕົ້ນເອງຮັບປະກັນ ຄວາມໝັ້ນຄົງ ຂອງລະບົບທະນະຄານໃຫ້ເປັນປົກກະຕິ.
+  ຮັກສາ ແລະ ຄຸ້ມຄອງຄັງສຳຮອງເງິນຕາຕ່າງປະເທດຂອງລັດທະບານ.
+  ລວບລວມບັນດາຂໍ້ມູນ ຂ່າວສານຈາກບຸກຄົນທີ່ກ່ຽວຂ່ອງ, ວິໃຈ ແລະ ຄາດເນກ່ຽວກັບວຽກງານ ທະນະຄານ.

3. ການຄ້າ ແລະ ຄວາມໝາຍຂອງການຄ້າ.

1.  ຄວາມໝາຍ.

ການຄ້າແມ່ນຮູບການຈຳໜ່າຍສິນຄ້າອອກຮັບໃຊ້ສັງຄົມ,ເຊິ່ງເປັນຂົວຕໍ່ລະຫວ່າງການຜະລິດ ແລະການນຳໃຊ້.

2.  ບົດບາດຂອງການຄ້າ.

ແມ່ນມີບົດບາດສຳຄັນຫຼາຍໃນການທັບມ້າງຂອບເຂດອັນຄັບແຄບຂອງການຜະລິດແບບສັກດີນາ ມ້າງເພການຜະລິດແບບກະແຈກກະຈາຍ,ລ່າຫຼັງແລະເອກະເທດທັງເປັນການປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການສ້າງພື້ນຖານ

ການຜະລິດໃຫຍ່.

3.  ໜ້າທີ່ຂອງການຄ້າ.

ກ. ຮັບໃຊ້ແລະຊຸກຍູ້ການຜະລິດໃຫ້ຂະຫຍາຍຕົວ,ການຄ້າສະໜອງພາຫະນະການຜະລິດຕາມຄວາມ ຕ້ອງການຂອງສັງຄົມທັງປະກອບສ່ວນການກະຕຸກຊຸກຍູ້ການດັດແປງເຄື່ອງມືການຜະລິດ ແລະ ການ ແກ້ໄຂບັນຫາຕ່າງໆ ທີ່ເກີດຂື້ນໃນສັງຄົມ.

ຂ. ການຮັບໃຊ້ຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນ.

ການຄ້າມີຄຸນປະໂຫຍດອັນຍິ່ງໃຫຍ່ໃນການຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການຂອງປະຊາຊົນໃນການປົວ ແປງຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນໃຫ້ດີຂື້ນເທື່ອລະກ້າວ ແລະຮັບປະກັນການຜະລິດ,ເຊິ່ງເປັນປັດໃຈ ພື້ນຖານໃນການແກ້ໄຂຊີວິດການເປັນຢູ່ເຊິ່ງສະແດງອອກຄື: ການຄ້າສ້າງເງື່ອນໄຂໃນການຊອກຮູ້ ຄວາມຕ້ອງການຂອງປະຊາຊົນໃນແຕ່ລະທ້ອງຖິ່ນ, ການຄ້າບໍ່ພຽງແຕ່ສະໜອງຄວາມຕ້ອງການຂອງຜູ້

ຊົມໃຊ້ເທົ່ານັ້ນແຕ່ຫາກມີຄຸນປະໂຫຍດຢ່າງຕັ້ງໜ້າ ແລະ ຈຳກັດການໃຊ້ສອຍແບບຟຸ້ມເຟືອຍ.

ຄ. ການປະກອບສ່ວນການປະຕິບັດໃນການແຈກຢາຍຢ່າງສົມເຫດສົມຜົນ.

ການຄ້າແມ່ນຂອດລະຫວ່າງກາງຂອງການຜະລິດ ແລະ ການໃຊ້ສອຍມີການພົວພັນລະຫວ່າງໃນຂົງ ເຂດເສດຖະກິດຕ່າງໆຂອງການຈໍລະຈອນສິນຄ້າທີ່ມີການຈັດຕັ້ງ ແລະ ມີແຜນການ.

      ບົດບາດ ແລະ ໜ້າທີ່ຂອງການຄ້າຕ່ງປະເທດມີ 2 ຢ່າງຄື: ການສົ່ງສິນຄ້າອອກແລະສິນຄ້າເຂົ້າ

-      ການສົ່ງສິນຄ້າອອກ: ແມ່ນຊ່ວຍໃຫ້ມີເງິນຕາຕ່າງປະເທດສຳລັບຊື້ສິນຄ້າ ແລະ ບໍລິການທີ່ນຳເຂົ້າ ຈາກຕ່າງປະເທດ,ຊ່ວຍຊຸກຍູ້ຂະບວນວິວັດການຜະລິດຂອງສິນຄ້າ ແລະ ບໍລິການສິນຄ້າທີ່ນຳເຂົ້າ

ຈາກຕ່າງປະເທດ,ຊ່ວຍສຸກດັນການຄ້າພາຍໃນໃຫ້ຂະຫຍາຍຕົວໄວຊ່ວຍໃຫ້ມີການດັດແປງບັນດາປັດໃຈຂອງການຜະລິດໃຫ້ມີປະສິດທິພາບ ແລະ ສ້າງໂອກາດໃຫ້ມີການຈ້າງງານຢູ່ພາຍໃນປະເທດ ໃຫ້ຫຼາຍຂື້ນຊ່ວຍຫຼຸດບັນດາການຂາດດຸ່ນທາງດ້ານການຄ້າແລະຂາດດຸນການສຳລະເງິນເຊິ່ງມີຜົນ ກະທົບໂດຍກົງ ຕໍ່ການສະຖຽນລະພາບຂອງເງິນຕາຊ່ວຍເພີ່ມລາຍໄດ້ແກ່ລັດຖະບານໃນຮູບອັດຕາ

ພາສີ ແລະຄ່າທຳນຽມໃນການສົ່ງອອກຂອງສິນຄ້າ

-      ການນຳເຂົ້າຂອງສິນຄ້າ: ເຊິ່ງຊ່ວຍໃກ້ປະຊາຊົນມີສິນຄ້າເພື່ອຈຳນ່າຍຕາມຄວາມຕ້ອງການມີໂອ

ກາດໄດ້ບໍລິໂພກສິນຄ້າທີ່ມີລາຄາເໝາະສົມ ແລະມີຄຸນນະພາບສູງ.

ຊ່ວຍໃຫ້ມີສິນຄ້າວັດຖຸດິບທີ່ເຫັນວ່າມີການຈຳເປັນແກ່ການພັດທະນາປະເທດຊາດໂດຍສະເພາະ ແມ່ນປະເທດທີ່ກຳລັງພັດທະນາ ເຊິ່ງຊ່ວຍໃຫ້ໄດ້ຮັບການຖ່າຍທອດ ແລະ ຮຽນຮູ້ເຕັກໂນໂລຊີ ທາງດ້ານຄວາມຮູ້ດ້ານວິຊາການຕ່າງໆເຊິ່ງຊ່ວຍເພີມລາຍໄດ້ແກ່ລັດຖະບານໃນຮູບອັດຕາພາສີ ແລະ ຄ່າທຳນຽມທາງການຄ້າ.

4.  ນະໂຍບາຍການຄ້າຂອງ ສປປ ລາວ.

ກ. ນະໂຍບາຍການຄ້າພາຍໃນ.

-  ສົ່ງເສີມແລະປົກປ້ອງການຜະລິດພາຍໃນ.ຊຸກຍູ້ການບໍລິການໄປສູ່ຊົນນະບົດ,ເພີ່ມທະວີການຄຸ້ມ ຄອງຕະຫຼາດ…

-  ນຳໃຊ້ທຸກໆ.

ພາກສ່ວນທຸລະກິດທີ່ດຳເນີນທຸລະກິດທາງການຄ້າຢ່າງກ້ວາງຂວາງສົ່ງເສີມ ແລະ ປົກປ້ອງຢ່າງແຂງແຮງ

ຕໍ່ການຄ້າເອກະຊົນເປັນຕົ້ນແມ່ນການຄ້ານ້ອຍພ້ອມດຽວກັນນັ້ນກໍ່ເກັບຊື້ການຜະລິດຕະພັນຕ່າງໆຂອງປະຊາຊົນຈັດຕັ້ງແລະບໍລິຫານໃຫ້ດີ ແລະ ຮັບປະກັນການນນຳເຂົ້າ ແລະສົ່ງອອກ.

-      ເອົາໃຈໃສ່ໃນການກໍ່ສ້າງ ແລະ ບຳລຸງຖັນແຖວພະນັກງານລັດຖະກອນໃນຂະແໜງການຄ້າ.

ຂ. ນະໂຍບາຍການຄ້າຕ່າງປະເທດ.

-  ເປີດກວ້າງການຄ້າກັບຕ່າງປະເທດ ການຄ້າຜ່ານແດນ ແລະການຄາປອດພາສີໃນຈຸດທີ່ມີເງື່ອນໄຂ, ປຶກສາຫາລືກັບປະເທດໃກ້ຄຽງກ່ຽວກັບການຍົກລະດັບດ່ານຊາຍແດນໃຫ້ເປັນດ່ານສາກົນ.

-  ສົ່ງເສີມການຜະລິດສິນຄ້າເພື່ອສົ່ງອອກບ່ອນທີ່ມີທ່າແຮງ.

-  ຈຳກັດ ແລະ ຫຼຸດຜ່ອນການນຳເຂົ້າຂອງປະເພດສິນຄ້າທີ່ມີຄວາມສາມາດຜະລິດພາຍໃນປະເທດ ແລະມີນະໂຍບາຍສົ່ງເສີມການຄ້າຂອງປະຊາຊົນ.

-  ເປີດກວ້າງການຊຸກຍູ້ການທ່ອງທ່ຽວ.

ຄຳຖາມ

1.    ການເງິນມີຄວາມໝາຍຄືແນວໃດ ?

2.    ການຄ້າແມ່ນຫຍັງ ? ການຄ້າມີບົດບາດແນວໃດ ?